Gospodarka socjalistyczna

W gospodarce socjalistycznej produkcja towarowa ma zasadniczo odmienny charakter niż w formacjach przed-socjalistycznych. Produkcja towarowa jest tu oparta nie na prywatnej, lecz na społecznej własności, nie na wyzysku człowieka przez człowieka, lecz na wzajemnej współpracy i pomocy skooperowanych producentów. Rozwój produkcji towarowej w socjalizmie odbywa się nie żywiołowo, lecz planowo. Produkcja towarowa w socjalizmie obejmuje swoim zasięgiem zarówno przedmioty spożycia, jak i środki produkcji. Między towarowym charakterem środków produkcji i przedmiotów spożycia występuje jednak istotna różnica jakościowa. Przedmioty spożycia są obiektem swobodnej wymiany towarowej i przy akcie kupna-sprzedaży dokonuje się zmiana właściciela. Natomiast swobodna sprzedaż środków produkcji dokonuje się tylko na rynkach zagranicznych i częściowo w stosunkach towarowych między państwem a producentami funkcjonującymi w warunkach spółdzielczej formy własności. Natomiast krążenie środków produkcji w sferze państwowej formy własności odbywa się na zasadzie kupna-sprzedaży, ale bez zmiany właściciela i w ramach z góry ustalonego państwowego planu gospodarczego. W socjalizmie nastąpiło znaczne zawężenie produkcji towarowej: towarem przestała być siła robocza, z obrotu towarowego wypadły także zakłady produkcyjne, fabryki, kopalnie, kolej i ziemia.

About the author /


Related Articles